TERİMLER
Dosyalarda Geçen Terimler
Dosyalarda Geçen Terimler
Unrated : Normal filmde belirlenen sürelerden çok daha uzun veya biraz daha uzun olabilir.Örneğin , bir filmin süresi normal şartlarda 95 dakika olsun. Unrated versiyonlarda bu süre 97 dakikaya ya da 105-110 dakikalara veya daha fazlasına çıkabilir. Ayrıca , Unrated sürümlerde kesilmiş sahnelere de yer verilmiş , herhangi bir sansür kesinlikle uygulanmamıştır.O yüzden kanlı sahnelere veya cinsel içerikli sahnelere “fazlasıyla” rastladığınızda uyarmadı demeyin.
Region 5(R5) : Stüdyo kayıdı üzerinden alınan videolardır.Görüntü bakımından genellikle DVDRip'e oldukça yakınlık gösterir. Ancak bozuk görüntüsü olanlara da rastlamak mümkündür.En büyük problemler ise sestedir.Çok rahatsız edici sorunlar görebilirsiniz. Film vizyona girdikten çok geçmeden bu tarz ripler düşmeye başlar. R5 ile kaydedilen şey 5.bölge ülkelerine ait olanlar , yani Rusya'dandır. Bu yüzden R5 filmlerin dili de genellikle Rusça'dır.Kamera'dan ses alınır , bu sürüme yapıştırılarak piyasaya sürülür.
MultiSub : Çok sayıda dilin altyazısını barındıran DVD sunumlarının isimlerinde bir ibare olarak bulunur.MultiSub ibaresi görüyorsanız , o sunumda Türkçe altyazı olma ihtimali yüksektir.
Full Screen/Wide Screen : Full screen ekranı tamamen kaplayan riplerden oluşur.Wide'da ise bildiğimiz gibi . Ekranı tamamen kaplamıyor ve kaliteyi daha rahat görüyorsunuz.
PDTV : Bildiğimiz dijital TV. TV'den alınıp kaydedilen dizilerde sıkça görürüz bu ibareyi. Paylaşım ağlarına da PDTV etiketiyle düşer.Çözünürlük bakımından çok iyi olduğu söylenemez.Dijital TV'yi destekleyen TV kartları var biliyorsunuz. Bu kartlar sayesinde PDTV'lerin oluşturulduğu söyleniyor.PDTV'nin diğer bir isminin kimi zaman DVBRip şeklinde kullanılabileceğini , DVBRip'in DVDRip'le karıştırılmaması gerektiğini unutmayalım. HDTV şeklinde geçen dizi sunumlarının PDTV'ye göre çok daha fazla tercih edilebileceğini de göz ardı etmeyelim.
X264 : Yeni teknoloji bir sıkıştırma yöntemi kullanılıyor.Bir çeşit çözücü.HD filmlerde görebilirsiniz.MKV uzantılı dosyaları barındırıyor genellikle.Kodek türü denebilir.Bir ve birden çok altyazıyı videoya yapıştırmaz , tek bir dosya içinde barındırabilir.Ancak altyazı senkronu yaparken ben çok zorlanmıştım bu X264'e. Bilmiyorum sizde nasıl olur ama. X264 uzantılı dosyaları açabilmeniz için özel kodek veya kodek paketleri(K-lite önerimdir) bulundurmanız gerekiyor.Forumumuzda X264 ile ilgili detaylı başlıklar bulunmakta.
HD- DVD : Yüksek kaliteli videolar için kullanılıyordu. Ancak BluRay ile olan rekabetini kaybettiği için geliştirilmesi Toshiba tarafından durdurulmuştur.Daha doğrusu Toshiba'nın HD sürücü vb ürünlerinin üretimini durdurması HD-DVD'yi yapan firmaların rekabeti kaybettiklerini açıklamasıyla bu iş sona ermiştir.
BluRay : Yüksek kaydetme kapasitesiyle çok kaliteli videoların dağılması için kullanılan üstün bir teknoloji.Riplenmemiş halinin BluRayDisc halinde sunulup boyutlarının 25 GB – 40 GB arasında değişebildiğini görebiliyoruz.Yazılabilmesi için BluRay Yazıcı , BluRay Oynatıcı bir sürü ıvır zıvır gerekiyor. BluRay'in riplenmiş ismi BRRip veya BDRip şeklinde geçebilir.Boyutları küçük sayılabilecek(max 2.5 GB) ve Divx oynatıcıların dostu BRRip-AFR sunumlar var mesela ya da 720P olarak geçen BluRayRipler var.
480I/P : SD formatında. Çözünürlükleri 640x480 veya 720x480 olabilir. Çok önemli bir tanım değil.Gerçek BluRay teknolojisi için 720P - 1080P tercih etmeniz çok daha iyi olacaktır.
576I/P : SD formatında. Çözünürlükleri 720x576. Buna da detaylı şekilde değinmiyorum.Fazla anlatılacak bir şeyi yok zaten...
720P : High Definition yani çok yüksek kalitede video dosyalarıdır. Çalıştırmak için iyi bir sisteme sahip olmak gerekir.Eğer HD izleyecek ekipmanınız varsa izlenmesi oldukça keyiflidir.Çözünürlüğü 1280x720'dir.Boyutları genelde 4 GB kadardır. Ancak yüksek boyutlu olabilenleri de vardır.Filmdeki sahnelere , süresine göre her şey değişebilir.BluRay'den riplenmiştir.
1080P : 720P'den çok daha iyisini düşünün. Çözünürlüğün 1920x1080 olduğunu da unutmayın. Genellikle 8 GB kadar boyutu var. Yine süreye , kaliteye , sahnelere vb faktörlere göre boyut değişilik gösterebilir.Orijinal BD'den riplenmiştir.
1080i : Yüksek çözünürlüklü video türü.Geniş ekran TV'lerde hep görüyoruz bu ifadeyi.720P'ye göre çok daha keskin ve güzel görüntüler elimize veriyor. 16:9 ekranı da desteklemekte.AC3/DTS desteği de var.
Director's Cut : Çıkarılmış sahneler içerir. Yönetmen tarafından bizzat yapılır. Yönetmenin sözlerine yer verilir.Tamamen yönetmen kesip biçmesi. Yönetmen kendi isteği doğrultusunda filmi ayarlar.Sanki baştan düzenlenmiş gibi hissedersiniz.
Extended : Sinemalara çıkan filmlerde göremeyeceğiniz sahneleri bulunduruyor.
Anniversary Edition :Eskisiyle büyük farklar gözlemlemeyiz. Yeni sahneler sıklıkla eklenmez. Zaten bir filmin 20.senesi falan olunca piyasaya çıkıyor.
Special Extended : Extended'den belirgin bir farkı yok. Birkaç görsel öğe , DVD'lere katılan özel menüler şunlar bunlar ekleniyor. Müşterinin kendine hitap için daha doğrusu kendini sattırmak için kullanılıyorlar genelde.
Uncut: Unrated ile benzer nitelik taşır. Sinemalara girerken mesela cinsel içeriği , küfürü veya vahşeti/korku öğeleri nedeniyle bazı filmlere yaş sınırı konulduğunu görüyoruz.Ancak UNCUT sürümlerde bu sınırlara neden olan sahneleri görebilirsiniz.
Theatrical Cut : Film sinemalarda nasıl gösterildiyse o şekilde.
Extended Uncut : Extended ve Uncut için verdiğim tanımlara bakın. Sonra bu tanımların birleştirildiğini düşünün. İşte Extended Uncut o dur.
Special Edition : Kısaltması SE şeklinde verilir. Bazı "özel" şeylerin ( sahne arkası konuşmalar ,kostümler vs ) verilebileceği bir sürümdür.
Limited Edition : Kısaltması LE şeklinde belirtilir. Sınırlı sayıda piyasalara CD/DVD olarak çıktığının göstergesidir.
Alternate End's : Alternatif son demek. Mesela bir filmin sonu kötü bitiyorsa , alternatif bir son çıkarılır bazı filmlere. O sonda da iyi bitirirler filmi.
DVD9 ve DVD5 : DVD9 , çift katmanlı yani Double – Layer DVD'lerdir.8 GB gibi bir miktar depolayabilirler.DVD5 bildiğimiz 4.5 GB kadar boyutu olan DVDlerdir.(DD5 olarak geçebilir)
MenuFix : Orijinal DVD sunumlarında kimi zaman bu etiketi görürsünüz. DVD menüsünde bir problem varsa onun giderilmesi amacıyla MenuFix dosyası sunuyorlar.
AudioFix : Seste bozukluk varsa bu bozukluğun yok edilmesi amacıyla çıkarılan bir eklenti.
BoxSet: Paket sunumlar. Diziler olabilir , filmler olabilir , DVD'ler olabilir. Bir koleksiyon sunumunda bu ismi görebilmeniz mümkündür.
MultiAudio : DVD sunumlarında görebileceğimiz bir ibare. Sesler için kullanılır.Bu tarz bir şey görürseniz Türkçe ses desteği olup olmadığına bakabilirsiniz.
D1 , D2 ve D3 : İngiltere için piyasaya sürülen DVDlere D1 denir.İngilizce dil vardır. BBFC sansürü kullanılır.D2 ve D3 İngiltere ve İrlanda Cumhuriyeti'nde satılmayan DVDler için kullanılan bir terimdir. D4 ise tüm Avrupa'yı kapsamaktadır.
VC1 : BluRay/720P/1080P sunumlarda görebileceğiniz bir terim.
DSR ve DSRip : TVRipler için kullanılan bir kavram. PDTV ile benzerlik gösteriyor. 480 i olarak geçen sunumların ismini DSR olarak adlandırıyorlar. Diziler için kullanılan bir terimdir.
AFR : Advanced File Size Regulation . PRODJi , DZ0N3 , Ellroy , [gx] gibi grupların yaptıkları ripler işte. Scene kurallarına bağlı kalınmaz. Scene sunumlardan her zaman daha geç çıkar. Boyutları 1.45 GB – 2.5 GB arası değişir. Amaç mümkün olduğunca hem görüntüde hem de seste en iyiyi yakalamaktır. Tabii ki yeni teknoloji HD'ye yetişemeyeceğini biliyoruz. Ama HD'den sonra gelen en kaliteli kaynak diyebilirim şu an için.
BD9(Blu-Ray Disc 9 ): HD filmler için kullanılan bir terim. Kimi zaman BD5 ibaresi görürseniz onun da DVD9 - DVD5 olayındaki gibi BD 9 - BD 5 şekline benzer bir karşılaştırma olabileceğini unutmayınız.
Untouched DVD : Sunumlar üzerinde yazan direkt bir bilgi değildir. NFO'larda görürsünüz. DVD : .... Untouched yazar. Anlamı "dokunulmamış" DVD demektir. Bunun ortaya çıkardığı şey de sıkıştırılmamış olmasıdır.Dolayısıyla daha kalite ripler çıkarılabilmektedir.
SubFix : Sunumlara çıkarılan altyazılarda problem olduğunda onun giderilmesi için çıkarılan tamir dosyası.
Retail : Gerçek kaynak DVD'dir. Yani kaynağın sahte çıkma gibi bir durumu yoktur. DVDRipler için kullanılıyor.Çok tartışılan durumlarda gruplar riplerinin ismine Retail DVDRip ekleyerek tartışmalara son veriyorlar.
AFR: AFR deyimi; "Advanced Filesize Regulation"'un kısaltmasıdır.
Bunun anlamı Divx formatında filmler için kullanılan ve afr olarak belirtilen yüksek "birrate"e sahip dağıtımdır.Bir ripin AFR sayılabilmesi için; DVD'den ripleniyorsa kaynak dvd'nin "DVD9" yani "Ham Sıkıştırılmamış" DVD olması zorunludur. DVD9 yani 8,5 gb'lık dvd'lerden rip yapan gruplar sayılıdır. Genelde 1.46 GB, 2.32 GB, 2.92 GB gibi boyutlarda olurlar.Scene gruplarından farklı olarak bunlar cd boyutu olan 700Mb'tan bağımsız olarak filmleri riplerler.Unseen,prodji,ltgr gibi gruplarafr grubuna dahildir.Scene gruplar için hız, Afr gruplar için kalite önemlidir.
Avi: Günümüzde kullanılan en eski container'dır.Container dosya içerici dosya formatı gibi saçma bir şekilde tercüme edilebilse de çok ta yanlış bir tanım olmaz sanırım.Bir dvd film genelde 4 çeşit dosya içerir.Görüntü,ses,altyazı ve bölüm bilgileri.İşte .avi bunların ikisi olan görüntü ve sesi içerebilir ama diğerlerini içeremez.İşte bu diğer iki içeriği de bir filme eklemek istediğinizde .avi yetersiz kalır.Bu durumda .mkv. veya .ogm container'ının kullanılması gerekir. Avi Windows'un problemsizce açabildiği yegane formattır.
Bdrip:Bluray ripin iki çeşidinden biri. Bdrip'te film direk blu-ray'den riplenir.Diğer çeşidi olan Brrip ise bdrip'in yeniden riplenmesi ile oluşturulur ve genelde .aviformatında olur.
Blu-ray:İngilizce "Mavi ışın" anlamına gelen blu-ray yeni nesil disk formatıdır.Bu diskler tek yüzde 27 tek yüze 54 GB veri taşıyabilmektedir. DVD formatında okuyucu ışın650nm iken blu-ray'in okunabilmesi için gereken dalga boyu 405nm'dir. Bu da DVD okuyucuların bu diskleri okuyamayacağı anlamına gelir.Bu gün sıkıştırılmamış bir full hd bir filmin 50gb'lara varabildiğini düşünürseniz artık gerekecek sanırım.
Bluray rip:Blu-ray filmlerin genelde x264 codec'i ile sıkıştırılıp DVD boyutuna (4.3-8 GB arası) getirilmiş hali. İlk seyrettiğinizde yüzünüze bir gülümseme yayılır.Sonra etrafınıza bakınmaya başlarsınız acaba gerçek dünya da bu kadar net mi diye.Defalarca filmi durdurup oyuncuların yüzündeki kırışıklıklara,tek tek görünen saç tellerine bakarsınız hayran hayran.Sonra göz alışır acaba bu indirdiğim filmin kalitesi mi kötü diye düşünürsünüz.Ama en kötü tarafı fena alışırsınız.Çözünülürkleri1280x720 civarıdır.Release'lerde genelde .720, X264 yada bluray olarak geçerler.Uzantıları genelde .mkv olur ve bdrip ve brrip olmak üzere iki türü vardır.
Cam:Sinemaya gizlice sokulmuş bir kamera ile çekilmiş filmlerin dağıtımına verilen addır.Scene kurallarına göre sinemada seyirci varken çekilir, kamera amatördür ve ses ile görüntü aynı anda yakalanır.Uzak durunuz.
Divx:DVD kalitesine çok yakın fakat DVD'ye göre çok daha ufak boyutlara sahip video dosyalarının sıkıştırılma yöntemi. MPEG-4 Part 2 sıkıştırmayı kullanır.Bu kalite ve boyut arasında oldukça iyi sayılabilecek bir denge sağlayan bir yöntemdir.Açık kaynak olmaması yüzünden scene release grupları 2004 yılından beri kullanmamaktadır.Artan bant genişlikleri ile yavaş yavaş yerini bluray riplere bırakıyor.
Dual ac3:Bir filmin 2 adet ac3 içermesidir. İstenilen sesi dinlemek için ses kanalları arasında geçiş yapılması gereklidir, bunun için de uygun bir player kullanılmalıdır.
Dvdrip:DVD'den riplenmiş genelde 1 yada 2 cd boyutunda olan divx.Görüntü kalitesi özellikle 2 cd olanlarda tatmin edicidir. Dvd tabanlı release'lerin en kalitelisidir.
h.264:Kaliteli bir videoyu internetten tam ekran ve canlı olarak seyretmemizi mümkün kılacak olan sıkıştırma teknolojisi. Arkasında Apple ve Microsoft var.Firefox veOpera ise ogg theora'yı destekliyorlar.Html5'in en çetrefilli konularından biri.Açık kaynak olmadığını belirtmekte fayda var.
Hd dvd rip:Hddvd'nin Blu-ray ile olan format savaşını kaybetmesinden sonra R.İ.P olmuştur.(Rest in peace) Türkçe'ye Allah Rahmet eylesin olarak çevrilebilir.
Mkv:Aynı .avi ve .ogm gibi bir container formatı.Açılımı Matroska Video Stream. Aynı boyuttaki .ogm formatına göre daha kaliteli video taşıyabiliyor. Subcriptdesteği olduğu için Rusça,Çince gibi altyazıları ekranda doğru görüntülenebilecek şekilde barındırabiliyor.Birden çok Audio desteği var örneğin bir film hem İngilizce hem Fransızca hem de Türkçe olabiliyor.Bu bir container formatı olduğu için sağladığı görüntü kalitesi şundan daha kalitelidir demek anlamsız..mkv'nin .avi'ye göre üstünlükleri şunlar;
*Düşük header boyutu, basit container yapısı
*Sınırsız sayıda audio ve video codec desteği
*Sınırsız çeşitlilikte font desteği
*Aynı dosya içinde olmak kaydı ile sınırsız audio track desteği
Açmakta problem yaşıyorsanız K-lite codec pack'i kurmanız muhtemelen sorunu çözecektir.Olmadı player değiştirin. Gom'da problem yaşıyorsanız Prefences /Filter/Disable Filters /Enable Quick Play Mode (disable internal video filter) secenegini aktif etmek yeterli.
mkv2vob:x264 video ve ac3 audio içeren mkv container'lı dosyaları vob formatına çeviren bir program. Mkv uzantılı dosyalari bu işlem sayesinde vob olarak PS3'de izlemek mümkün.
mp4:Aynı .avi ve .mkv gibi buda bir container(içerici,kap,muhafaza)'dır.
Nuked:Dağıtımda yanlış olan bir şeylerin olduğunu belirtir.Bunlar senkron kayması, ses uyumsuzluğu, eksik sahne gibi şeyler olabilir.Başına eklenen ifade onun daha sonra yerine gelecek olan düzeltilmiş sürümlerle karıştırılmaması içindir.Eğer düzeltilen bir sürüm çıkmışsa adına proper veya repack eklenir. Altyazı problemi yaşayabilirsiniz, bazı sahnelerde görüntü bozulabilir. Bu yüzden arşiv için indiriyorsanız indirmeyin. Ama seyret-sil şeklinde indirecekseniz olabilir.
Proper:Nukedversiyondan sonra hata giderilip piyasaya düzgün versiyonu salınır işte bu o dur. Eğer nuked ve proper versiyonu varsa proper'i seçmeniz gerekir.Properdeyimi nuke olan versiyonunun düzeltilmiş halini yayınlayan grup ilk yayınlayandan farklı ise kullanılır.Eğer ikisinde aynı grup yayınlarsa Repack ismini alır.
R5:Filmlerde korsanın önüne geçmek maksadıyla kullanılan bir formattır. Genelde stereo ses dosyasına sahip olup, orjinal sesleriyle kıyaslanmayacak boyutta kalitesizdir. Ayrıca telecine'den direkt aktarım yapılıp hiçbir düzenleme ya da renk ayarlarıyla vs. oynanmadığı için sinema perdesine yansıyan görüntünün olduğu gibi monitörünüze veya TV'nize yansımasından ötürü çok iç karartıcı bir görsellik ortaya çıkar. sonuçta ikisi farklı platformlar olduğundan, seyir zevkini ciddi şekilde düşürür.
R5 line:5.Bölge (Rusya,Hindistan,Afrika,Kore vs.) için yayınlanmış Dvd'deki orjinal sesin (Örn.Rusça) ayrıştırılıp yerine başka Dvd'den alınmış orjinl sesin yerleştirilmesi ile oluşturulmuş melez dağıtımdır.Bu bahsettiğim işlemlerden dolayı bazen Görüntü/Ses senkronizasyonunda problemler olur. Bu yüzden indirmeden önce yorumları okuyun.
Repack:Nukedversiyondan sonra hata giderilip aynı grup tarafından piyasaya düzgün versiyonu dağıtılırsa buna Repack denir. Eğer nuked ve Repack versiyonu varsaRepack'i seçmeniz gerekir.Proper deyimi ise nuke olan versiyonunun düzeltilmiş halini yayınlayan grup ilk yayınlayandan farklı ise kullanılır.
Rip:Rip çok basit bir anlatımla fazlalıkların atılması ve video dosyasının boyutunun olabildiğince küçültülmesi anlamına gelir.Örneğin çözünürlük düşürülür, bitrate değeri ve ses kalitesi düşürülür vs.
Screener:Orjinal dvd çıkmadan önce eleştirmenler, elit kesim vs izlesin diye hazırlanan dvd'den riplenen bir release olduğunu belirtir. Filmin ufak bir kısmı siyah beyazdır ve sinir bozan “The film you are watching is a promotional copy, if you purchased this film at a retail store please contact 1-800-NO-COPIES to report it.” yazısı geçer durur.Satışa sunulacak sürüm farklılıklar içerebilir.İndirmeye değer.Dvdrip'in bir alt kalitesidir.
Svcd:Super video Cd'nin kısaltılmışı olup variable mpeg-2 stream kullanilarak kaydedilen film formatı. Vcd'ile hemen hemen ayni yeri kaplayip 480x480 veya480x576 cozunurlugunde ideal goruntu kalitesi sağlar.Biraz problemli bir formattır.
Telecine:Direkt film makarasından alınmış kopyadır. Sinema çekimi değildir.Kamera çekime göre daha pahalı aletler gerektirdiği için cam kadar yaygın değildir.Bu analog ortamdan dijital ortama film aktarma sırasında ortaya çıkan kopya devasa boyutlarda olur.Bu yüzden aslında oldukça kaliteli kopya elde etmek mümkün olduğu halde bunun aşırı riplenmesi kaliteyi düşürür.
Telesync:Bu da kamera "Cam" çekimidir.Bunu "cam"dan ayıran genelde makinistin tripod kullanarak daha kaliteli bir video kamera ile görüntüyü, profesyonel mikrofon ile sesi ayrı ayrı almasıdır.Bu sebeple Cam release'lerinden daha iyi kalitededir.Release kurallarına göre bu çekimde sinemada seyirci olmamalı ve ses ayrı kaydedilmelidir.Aksi taktirde nuke yer.
Tvrip:Genelde TV'den kaydedilen diziler için kullanılır.Eskiden pek tercih edilmezdi ama artan TV yayın kaliteleri ile oldukça kaliteli bir hal aldılar.Kötü tarafları ise kanal logolarının görünmesi ve reklamlardır.
Unrated:Sinemada görmediğiniz çıkarılmış sahneleri barındıran bir versiyon olabileceğini belirtir. Genelde "mpaa" tarafından değerlendirilen kopya sinemalarda oynadığı için bu versiyon cinsellik veya ölçüsüz şiddet içerebilir de içermeyebilir de. Unrated olması sadece değerlendirilmediği anlamına geliyor bu sahnelere sahip olduğu anlamına değil.Altyazı konusunda sıkıntı çekmemek için ilk önce "unrated" versiyon için altyazının çıkıp çıkmadığına bir bakın.
x264:Xvid'den daha kaliteli soonuç veren bir encoder'dir. Doom9'un geçen seneki karşılaştırmasında birinci olmuştur. Genelde mkv container'ı ile release edilir.H.264'ün ücretli olması yüzünden eşdeğer ücretsiz versiyonu olarak ortaya çıkmıştır.
Xvcd:Standart vcd'lerin değişemeyen resolution, aspect ratio, frame rate, video ve audio bitrate'lerinin değiştirilerek, daha uyumsuz ama daha iyi kalitede vcd oluşturma yöntemi.
Temel Torrent Terimleri
Bunun anlamı Divx formatında filmler için kullanılan ve afr olarak belirtilen yüksek "birrate"e sahip dağıtımdır.Bir ripin AFR sayılabilmesi için; DVD'den ripleniyorsa kaynak dvd'nin "DVD9" yani "Ham Sıkıştırılmamış" DVD olması zorunludur. DVD9 yani 8,5 gb'lık dvd'lerden rip yapan gruplar sayılıdır. Genelde 1.46 GB, 2.32 GB, 2.92 GB gibi boyutlarda olurlar.Scene gruplarından farklı olarak bunlar cd boyutu olan 700Mb'tan bağımsız olarak filmleri riplerler.Unseen,prodji,ltgr gibi gruplarafr grubuna dahildir.Scene gruplar için hız, Afr gruplar için kalite önemlidir.
Avi: Günümüzde kullanılan en eski container'dır.Container dosya içerici dosya formatı gibi saçma bir şekilde tercüme edilebilse de çok ta yanlış bir tanım olmaz sanırım.Bir dvd film genelde 4 çeşit dosya içerir.Görüntü,ses,altyazı ve bölüm bilgileri.İşte .avi bunların ikisi olan görüntü ve sesi içerebilir ama diğerlerini içeremez.İşte bu diğer iki içeriği de bir filme eklemek istediğinizde .avi yetersiz kalır.Bu durumda .mkv. veya .ogm container'ının kullanılması gerekir. Avi Windows'un problemsizce açabildiği yegane formattır.
Bdrip:Bluray ripin iki çeşidinden biri. Bdrip'te film direk blu-ray'den riplenir.Diğer çeşidi olan Brrip ise bdrip'in yeniden riplenmesi ile oluşturulur ve genelde .aviformatında olur.
Blu-ray:İngilizce "Mavi ışın" anlamına gelen blu-ray yeni nesil disk formatıdır.Bu diskler tek yüzde 27 tek yüze 54 GB veri taşıyabilmektedir. DVD formatında okuyucu ışın650nm iken blu-ray'in okunabilmesi için gereken dalga boyu 405nm'dir. Bu da DVD okuyucuların bu diskleri okuyamayacağı anlamına gelir.Bu gün sıkıştırılmamış bir full hd bir filmin 50gb'lara varabildiğini düşünürseniz artık gerekecek sanırım.
Bluray rip:Blu-ray filmlerin genelde x264 codec'i ile sıkıştırılıp DVD boyutuna (4.3-8 GB arası) getirilmiş hali. İlk seyrettiğinizde yüzünüze bir gülümseme yayılır.Sonra etrafınıza bakınmaya başlarsınız acaba gerçek dünya da bu kadar net mi diye.Defalarca filmi durdurup oyuncuların yüzündeki kırışıklıklara,tek tek görünen saç tellerine bakarsınız hayran hayran.Sonra göz alışır acaba bu indirdiğim filmin kalitesi mi kötü diye düşünürsünüz.Ama en kötü tarafı fena alışırsınız.Çözünülürkleri1280x720 civarıdır.Release'lerde genelde .720, X264 yada bluray olarak geçerler.Uzantıları genelde .mkv olur ve bdrip ve brrip olmak üzere iki türü vardır.
Cam:Sinemaya gizlice sokulmuş bir kamera ile çekilmiş filmlerin dağıtımına verilen addır.Scene kurallarına göre sinemada seyirci varken çekilir, kamera amatördür ve ses ile görüntü aynı anda yakalanır.Uzak durunuz.
Divx:DVD kalitesine çok yakın fakat DVD'ye göre çok daha ufak boyutlara sahip video dosyalarının sıkıştırılma yöntemi. MPEG-4 Part 2 sıkıştırmayı kullanır.Bu kalite ve boyut arasında oldukça iyi sayılabilecek bir denge sağlayan bir yöntemdir.Açık kaynak olmaması yüzünden scene release grupları 2004 yılından beri kullanmamaktadır.Artan bant genişlikleri ile yavaş yavaş yerini bluray riplere bırakıyor.
Dual ac3:Bir filmin 2 adet ac3 içermesidir. İstenilen sesi dinlemek için ses kanalları arasında geçiş yapılması gereklidir, bunun için de uygun bir player kullanılmalıdır.
Dvdrip:DVD'den riplenmiş genelde 1 yada 2 cd boyutunda olan divx.Görüntü kalitesi özellikle 2 cd olanlarda tatmin edicidir. Dvd tabanlı release'lerin en kalitelisidir.
h.264:Kaliteli bir videoyu internetten tam ekran ve canlı olarak seyretmemizi mümkün kılacak olan sıkıştırma teknolojisi. Arkasında Apple ve Microsoft var.Firefox veOpera ise ogg theora'yı destekliyorlar.Html5'in en çetrefilli konularından biri.Açık kaynak olmadığını belirtmekte fayda var.
Hd dvd rip:Hddvd'nin Blu-ray ile olan format savaşını kaybetmesinden sonra R.İ.P olmuştur.(Rest in peace) Türkçe'ye Allah Rahmet eylesin olarak çevrilebilir.
Mkv:Aynı .avi ve .ogm gibi bir container formatı.Açılımı Matroska Video Stream. Aynı boyuttaki .ogm formatına göre daha kaliteli video taşıyabiliyor. Subcriptdesteği olduğu için Rusça,Çince gibi altyazıları ekranda doğru görüntülenebilecek şekilde barındırabiliyor.Birden çok Audio desteği var örneğin bir film hem İngilizce hem Fransızca hem de Türkçe olabiliyor.Bu bir container formatı olduğu için sağladığı görüntü kalitesi şundan daha kalitelidir demek anlamsız..mkv'nin .avi'ye göre üstünlükleri şunlar;
*Düşük header boyutu, basit container yapısı
*Sınırsız sayıda audio ve video codec desteği
*Sınırsız çeşitlilikte font desteği
*Aynı dosya içinde olmak kaydı ile sınırsız audio track desteği
Açmakta problem yaşıyorsanız K-lite codec pack'i kurmanız muhtemelen sorunu çözecektir.Olmadı player değiştirin. Gom'da problem yaşıyorsanız Prefences /Filter/Disable Filters /Enable Quick Play Mode (disable internal video filter) secenegini aktif etmek yeterli.
mkv2vob:x264 video ve ac3 audio içeren mkv container'lı dosyaları vob formatına çeviren bir program. Mkv uzantılı dosyalari bu işlem sayesinde vob olarak PS3'de izlemek mümkün.
mp4:Aynı .avi ve .mkv gibi buda bir container(içerici,kap,muhafaza)'dır.
Nuked:Dağıtımda yanlış olan bir şeylerin olduğunu belirtir.Bunlar senkron kayması, ses uyumsuzluğu, eksik sahne gibi şeyler olabilir.Başına eklenen ifade onun daha sonra yerine gelecek olan düzeltilmiş sürümlerle karıştırılmaması içindir.Eğer düzeltilen bir sürüm çıkmışsa adına proper veya repack eklenir. Altyazı problemi yaşayabilirsiniz, bazı sahnelerde görüntü bozulabilir. Bu yüzden arşiv için indiriyorsanız indirmeyin. Ama seyret-sil şeklinde indirecekseniz olabilir.
Proper:Nukedversiyondan sonra hata giderilip piyasaya düzgün versiyonu salınır işte bu o dur. Eğer nuked ve proper versiyonu varsa proper'i seçmeniz gerekir.Properdeyimi nuke olan versiyonunun düzeltilmiş halini yayınlayan grup ilk yayınlayandan farklı ise kullanılır.Eğer ikisinde aynı grup yayınlarsa Repack ismini alır.
R5:Filmlerde korsanın önüne geçmek maksadıyla kullanılan bir formattır. Genelde stereo ses dosyasına sahip olup, orjinal sesleriyle kıyaslanmayacak boyutta kalitesizdir. Ayrıca telecine'den direkt aktarım yapılıp hiçbir düzenleme ya da renk ayarlarıyla vs. oynanmadığı için sinema perdesine yansıyan görüntünün olduğu gibi monitörünüze veya TV'nize yansımasından ötürü çok iç karartıcı bir görsellik ortaya çıkar. sonuçta ikisi farklı platformlar olduğundan, seyir zevkini ciddi şekilde düşürür.
R5 line:5.Bölge (Rusya,Hindistan,Afrika,Kore vs.) için yayınlanmış Dvd'deki orjinal sesin (Örn.Rusça) ayrıştırılıp yerine başka Dvd'den alınmış orjinl sesin yerleştirilmesi ile oluşturulmuş melez dağıtımdır.Bu bahsettiğim işlemlerden dolayı bazen Görüntü/Ses senkronizasyonunda problemler olur. Bu yüzden indirmeden önce yorumları okuyun.
Repack:Nukedversiyondan sonra hata giderilip aynı grup tarafından piyasaya düzgün versiyonu dağıtılırsa buna Repack denir. Eğer nuked ve Repack versiyonu varsaRepack'i seçmeniz gerekir.Proper deyimi ise nuke olan versiyonunun düzeltilmiş halini yayınlayan grup ilk yayınlayandan farklı ise kullanılır.
Rip:Rip çok basit bir anlatımla fazlalıkların atılması ve video dosyasının boyutunun olabildiğince küçültülmesi anlamına gelir.Örneğin çözünürlük düşürülür, bitrate değeri ve ses kalitesi düşürülür vs.
Screener:Orjinal dvd çıkmadan önce eleştirmenler, elit kesim vs izlesin diye hazırlanan dvd'den riplenen bir release olduğunu belirtir. Filmin ufak bir kısmı siyah beyazdır ve sinir bozan “The film you are watching is a promotional copy, if you purchased this film at a retail store please contact 1-800-NO-COPIES to report it.” yazısı geçer durur.Satışa sunulacak sürüm farklılıklar içerebilir.İndirmeye değer.Dvdrip'in bir alt kalitesidir.
Svcd:Super video Cd'nin kısaltılmışı olup variable mpeg-2 stream kullanilarak kaydedilen film formatı. Vcd'ile hemen hemen ayni yeri kaplayip 480x480 veya480x576 cozunurlugunde ideal goruntu kalitesi sağlar.Biraz problemli bir formattır.
Telecine:Direkt film makarasından alınmış kopyadır. Sinema çekimi değildir.Kamera çekime göre daha pahalı aletler gerektirdiği için cam kadar yaygın değildir.Bu analog ortamdan dijital ortama film aktarma sırasında ortaya çıkan kopya devasa boyutlarda olur.Bu yüzden aslında oldukça kaliteli kopya elde etmek mümkün olduğu halde bunun aşırı riplenmesi kaliteyi düşürür.
Telesync:Bu da kamera "Cam" çekimidir.Bunu "cam"dan ayıran genelde makinistin tripod kullanarak daha kaliteli bir video kamera ile görüntüyü, profesyonel mikrofon ile sesi ayrı ayrı almasıdır.Bu sebeple Cam release'lerinden daha iyi kalitededir.Release kurallarına göre bu çekimde sinemada seyirci olmamalı ve ses ayrı kaydedilmelidir.Aksi taktirde nuke yer.
Tvrip:Genelde TV'den kaydedilen diziler için kullanılır.Eskiden pek tercih edilmezdi ama artan TV yayın kaliteleri ile oldukça kaliteli bir hal aldılar.Kötü tarafları ise kanal logolarının görünmesi ve reklamlardır.
Unrated:Sinemada görmediğiniz çıkarılmış sahneleri barındıran bir versiyon olabileceğini belirtir. Genelde "mpaa" tarafından değerlendirilen kopya sinemalarda oynadığı için bu versiyon cinsellik veya ölçüsüz şiddet içerebilir de içermeyebilir de. Unrated olması sadece değerlendirilmediği anlamına geliyor bu sahnelere sahip olduğu anlamına değil.Altyazı konusunda sıkıntı çekmemek için ilk önce "unrated" versiyon için altyazının çıkıp çıkmadığına bir bakın.
x264:Xvid'den daha kaliteli soonuç veren bir encoder'dir. Doom9'un geçen seneki karşılaştırmasında birinci olmuştur. Genelde mkv container'ı ile release edilir.H.264'ün ücretli olması yüzünden eşdeğer ücretsiz versiyonu olarak ortaya çıkmıştır.
Xvcd:Standart vcd'lerin değişemeyen resolution, aspect ratio, frame rate, video ve audio bitrate'lerinin değiştirilerek, daha uyumsuz ama daha iyi kalitede vcd oluşturma yöntemi.
Temel Torrent Terimleri
Torrent : Paylaşılan dosyanın büyüklüğüne göre 20 kb ile 300 kb arasında olabilen, içersinde dosya ile ilgili gerekli tanımları içeren bir dosyacıktır. Esas dosyayı indirebilmeniz için zorunludur.
Availability :Kullanıcıya(client) dağıtılan programın kaçtane full kopyası olduğunu gösterir. Her bir seed bu sayıya 1.0 ekler. O anda o dosyaynın bir kısmına sahip olan kullanıcılarda sahip oldukları oran kadar availability e ekleme yapar.
Seed ve seeder :Dosyanın tamamına sahip olan ve bunu paylaşan kişilerdir. Dosyanın tamamının paylaşımda kalabilmesi için en az bir tane seeder olması zorunludur. Yoksa dosya eksik iner.
Peer ve peererDosyayı indiren ve aynı zamanda bunu paylaşan kişilerdir. BT`ye asıl hız kazandıran bunların paylaşması ve birbirleri ile dosya alışverişi yapmasıdır.
Leech ve leecher :Sömürücü olarakta tanımlayabiliriz. Dosyayı indiren fakat bir sekilde bunu çok az paylaşan veya hiç paylaşmayan kişilerdir. Bütün zincirin kırılmasına ve hızın oldukça düşmesine neden olurlar. Lütfen bant genişliğinizin elverdiği kadar paylaşın.
Tracker :Sistemdeki herkesi birbirine bağlayan, torrent dosyasının yüklü olduğu dağıtıcı sistemdir. Dikkat: Dosyanın aslı burada değildir, genellikle alakaları bile yoktur, sadece torrent dosyası yüklüdür.
Reseed :Bir dosyayı seed eden kimse kalmamış ise, sadece peer'lerdeki tamamlanmamış dosyalar kalmışsa, dosyanın tamamına sahip birinin o swarm'a bağlanıp tekrar o dosyayı seed yapması gerekir. Buna reseed etmek denir. Genellikle reseed isteği yapıp da karşılığını alan peer'lar karşılık olarak dosyanın paylaşımını bir süre daha açık tutarlar.
Swarm : Bir dosyayı yükleme / gönderme amacı ile birbirine bağlanmış makineler grubu. Örnek olarak bir torrent yüklemeye başladığınızda sizin 10 peer ve 3 seeder'a bağlandığınızı söyler ise, o zaman swarm sizden ve diğer 13 kişiden oluşmaktadır.
Client :Torrentleri indirmek için kullanılan yazılımların herbirine Client denir.(Azureus, ABC, BitComet, BitTornado...gibi )
Seed : İngilizcede "tohum" anlamına gelen kelime , Torrent dünyasında kaynak anlamına gelir. Dosyanın tümüne sahip ve paylaşımda bulunduran kişilere seeder denir.
Leech : İngilizcede "sülük" anlamına gelen kelime , Torrent dünyasında sömürücü yada dosyayı çekenlere denir. Dosyayı çeken kişiler aynı zamanda dosyanın kısmi bir bölümüne sahip olduklarından leecher diye anılırlar.
Peer : Seed ve Leech'in toplamına verilen isimdir.
Tracker : Torrentin bağlandığı basit bir sunucudur. Torrenti çeken peerler trackera dosya hakkında bilgi gönderirler , diğer peerler ise trackera bağlanarak kimse hangi dosyanın hangi parçalarının olduğunu öğrenirler. Tracker üzerinden kesinlikle dosya transferi gerçekleşmez sadece kaynak paylaşılır. Kim ne kadar dosya çekti ve ne kadar yükledi gibi istatistik bilgilerinide barındırabilir.
DHT : Distributed Hash Table peerler arası kaynak paylaşımı diye özetleyebileceğimiz bir özelliktir. Trackerdan bağımsız kaynak bulma işini üstlenir. Private (özel) trackerlarda kullanılmaması gerekmektedir.
Download : Torrent sistemi aracılığı ile diğer kullanıcılardan dosya indirme işlemine verilen isim.
Upload : Torrent sistemi aracılığı ile diğer kullanıcılara dosya gönderme işlemine verilen isim.
Ratio : Bir torrentin (aslında torrentden çekilen dosyaların) Upload işleminin Download işlemine oranıdır. Bu özellik Private (özel) trackerlarda özellikle önemlidir. Sağlıklı paylaşımı ve Hit&Run olayını ortadan kaldırmak ve dosyaların daha yüksek hızlarda sunulmasını sağlamak için kullanılan bir özelliğe verilen isimdir. Genek olarak Torrentdünyasında paylaşımcıyım diyebilmek için en az 0,5 ratio oranını yakalamanız gerekmektedir. Yani 1 Gb downloada 500 Mb upload yapmanız gerekmektedir. Public (genel)trackerlarda ise tamamen Torrent ruhuna ve kullanıcının insafıyla alakalı bir yaptırımdır.
Hit & run : İngilizce anlamı Vur ve Kaç olan kelime , benzer bir anlamda Torrent dünyasında da kullanılmaktadır. Dosyayı çekip hemen paylaşımdan kaldırma işlemine ve kaldırana verilen isimdir. Torrent ruhuna aykırı bir durumdur. Ve istenmeyen bir olaydır.
Availability :Kullanıcıya(client) dağıtılan programın kaçtane full kopyası olduğunu gösterir. Her bir seed bu sayıya 1.0 ekler. O anda o dosyaynın bir kısmına sahip olan kullanıcılarda sahip oldukları oran kadar availability e ekleme yapar.
Seed ve seeder :Dosyanın tamamına sahip olan ve bunu paylaşan kişilerdir. Dosyanın tamamının paylaşımda kalabilmesi için en az bir tane seeder olması zorunludur. Yoksa dosya eksik iner.
Peer ve peererDosyayı indiren ve aynı zamanda bunu paylaşan kişilerdir. BT`ye asıl hız kazandıran bunların paylaşması ve birbirleri ile dosya alışverişi yapmasıdır.
Leech ve leecher :Sömürücü olarakta tanımlayabiliriz. Dosyayı indiren fakat bir sekilde bunu çok az paylaşan veya hiç paylaşmayan kişilerdir. Bütün zincirin kırılmasına ve hızın oldukça düşmesine neden olurlar. Lütfen bant genişliğinizin elverdiği kadar paylaşın.
Tracker :Sistemdeki herkesi birbirine bağlayan, torrent dosyasının yüklü olduğu dağıtıcı sistemdir. Dikkat: Dosyanın aslı burada değildir, genellikle alakaları bile yoktur, sadece torrent dosyası yüklüdür.
Reseed :Bir dosyayı seed eden kimse kalmamış ise, sadece peer'lerdeki tamamlanmamış dosyalar kalmışsa, dosyanın tamamına sahip birinin o swarm'a bağlanıp tekrar o dosyayı seed yapması gerekir. Buna reseed etmek denir. Genellikle reseed isteği yapıp da karşılığını alan peer'lar karşılık olarak dosyanın paylaşımını bir süre daha açık tutarlar.
Swarm : Bir dosyayı yükleme / gönderme amacı ile birbirine bağlanmış makineler grubu. Örnek olarak bir torrent yüklemeye başladığınızda sizin 10 peer ve 3 seeder'a bağlandığınızı söyler ise, o zaman swarm sizden ve diğer 13 kişiden oluşmaktadır.
Client :Torrentleri indirmek için kullanılan yazılımların herbirine Client denir.(Azureus, ABC, BitComet, BitTornado...gibi )
Seed : İngilizcede "tohum" anlamına gelen kelime , Torrent dünyasında kaynak anlamına gelir. Dosyanın tümüne sahip ve paylaşımda bulunduran kişilere seeder denir.
Leech : İngilizcede "sülük" anlamına gelen kelime , Torrent dünyasında sömürücü yada dosyayı çekenlere denir. Dosyayı çeken kişiler aynı zamanda dosyanın kısmi bir bölümüne sahip olduklarından leecher diye anılırlar.
Peer : Seed ve Leech'in toplamına verilen isimdir.
Tracker : Torrentin bağlandığı basit bir sunucudur. Torrenti çeken peerler trackera dosya hakkında bilgi gönderirler , diğer peerler ise trackera bağlanarak kimse hangi dosyanın hangi parçalarının olduğunu öğrenirler. Tracker üzerinden kesinlikle dosya transferi gerçekleşmez sadece kaynak paylaşılır. Kim ne kadar dosya çekti ve ne kadar yükledi gibi istatistik bilgilerinide barındırabilir.
DHT : Distributed Hash Table peerler arası kaynak paylaşımı diye özetleyebileceğimiz bir özelliktir. Trackerdan bağımsız kaynak bulma işini üstlenir. Private (özel) trackerlarda kullanılmaması gerekmektedir.
Download : Torrent sistemi aracılığı ile diğer kullanıcılardan dosya indirme işlemine verilen isim.
Upload : Torrent sistemi aracılığı ile diğer kullanıcılara dosya gönderme işlemine verilen isim.
Ratio : Bir torrentin (aslında torrentden çekilen dosyaların) Upload işleminin Download işlemine oranıdır. Bu özellik Private (özel) trackerlarda özellikle önemlidir. Sağlıklı paylaşımı ve Hit&Run olayını ortadan kaldırmak ve dosyaların daha yüksek hızlarda sunulmasını sağlamak için kullanılan bir özelliğe verilen isimdir. Genek olarak Torrentdünyasında paylaşımcıyım diyebilmek için en az 0,5 ratio oranını yakalamanız gerekmektedir. Yani 1 Gb downloada 500 Mb upload yapmanız gerekmektedir. Public (genel)trackerlarda ise tamamen Torrent ruhuna ve kullanıcının insafıyla alakalı bir yaptırımdır.
Hit & run : İngilizce anlamı Vur ve Kaç olan kelime , benzer bir anlamda Torrent dünyasında da kullanılmaktadır. Dosyayı çekip hemen paylaşımdan kaldırma işlemine ve kaldırana verilen isimdir. Torrent ruhuna aykırı bir durumdur. Ve istenmeyen bir olaydır.
