Torrent Nedir? |
( P2P: Peer-to-peer ya da P2P olarak tanımlanır. Peer eş, denk demektir. İki veya daha fazla istemci arasında veri paylaşmak için kullanılan bir ağ protokolüdür.)
Eşler, sunucuları veya sabit bilgisayarlar tarafından merkezi koordinasyon ihtiyacı olmadan, işlemci gücü, disk depolama veya ağ bant genişliği gibi kendi kaynaklarının bir kısmını, doğrudan diğer ağ katılımcıları için kullanılabilir yapabilir. Sadece sunucuların tedarikçi ve istemcilerin tüketici olduğu geleneksel istemci-sunucu modelinin aksine, eşler, hem tedarikçi hem de tüketicidir.
Doğrudan indirmekten farklı olarak, dosyayı indirirken diğer kullanıcılara da sunarsınız.
Torrent indirebilmek için Flashget, Azureus, BitTorrent, μTorrent , LimeWire vb istemci yazılımlara ihtiyaç vardır. Ayrıca dosyaları indirebilmek-paylaşabilmek için Torrent dosyası denilen, uzantısı .torrent olan 2-30Kb büyüklüğünde dosyaları indirmeniz gerekmektedir.
Torrenti diğer download yöntemlerinden ayıran en büyük fark; Dosyayı çekme hızınızı dosyaları çeken kişilerin ve dosyanın popülaritesinin yönlendiriyor olmasıdır. Yani bir dosya ne kadar popülerse o kadar çok kişi o dosyayı çeker ne kadar çok kişi o dosyayı çekiyorsa o dosyanın Peers sayısı o kadar artar ve ne kadar çok peers varsa dosyayı çekme hızınız o derece artar. Seeder lar anahtar rol üstlenmelerine rağmen leecher'larda büyük öneme sahiptir. Torrent dosya paylaşım tekniğidir, sadece download'a dayalı diğer dosya yöntemlerinden oldukça farklıdır. (rapidshare benzeri dosya dağıtım şebekeleri gibi) Bu nedenle bazı dosyaları zor bulabilir, bazı dosyaları da çok yavaş çekebilirsiniz. Torrent her zaman tam hızda download'ı garanti etmez, o dosyayı hızlı çekmenizin formülü pek karışık olmayan bir şekilde anlayabilirsiniz.
Dosyanın boyutu(mb Gb)
Seeder'ların leecher'lara oranı (seeder/leecher= nekadar büyükse o kadar iyi)
Toplam peers sayısı (seeder+leecher)
Bu formülü ise temel olan tek bir neden sağlar, Dosyanın popülaritesi Dosya nekadar popüler ise o kadar çok kişi çeker ve o kadar çok kişi seed eder. Buda yoğun talebi karşılamak için yeterli kaynak oluşturur. yani Torrent kelimesinin anlamı olan sel gibi büyümeye devam eder ve bir süre sonra kendi kendine yeten yaşayan ve ölen bir yapıya bürünür. Torrent sistemi kendini telif hakkı savunucularına ve telif haklarının sahibi şirketlere karşı otomatik denilebilecek ve zahmetsiz sayılabilecek şekilde de koruyabilmektedir.Örneğin klasik indirme metodlarında içeriği barındıran sunucular kapatıldığında veya engellendiğinde içeriğin paylaşılması imkansızdır.Muhakkak ki o içeriğe sahip birinin içeriği başka bir sunucuya (rapidshare,hotfile vb.) yüklemesi gerekir.Torrentte ise durum biraz daha farklıdır ve kolaydır.Ana içerik belkide milyonlarca kullanıcıda bulunduğundan dolayı paylaşılmak istenildiğinde bir tracker ve içeriğin torrent dosyasının bulunması yeterlidir.İçeriği paylaşıma açmak isteyen kişi sadece torrent uzantılı dosyayı gerekli programa ekler.Bu ilk bakışta çok önemsiz ve basit bir ayrıntı gibi görünse de torrent ağlarında paylaşılan dosyaların büyüklüğü dikkate alındığında bunun ne kadar önemli olduğu daha iyi anlaşılır.Bu şekilde telif hakları ihlalinden dolayı kapanan dünyanın en büyük trackerlarından birinin kullanıcıları site kapanmadan önce sitede barındırılan milyonlarca torrent dosyasını indirmişler ve daha sonra anlatılan yöntemi kullanarak paylaşımdaki dosyaların aktif kalmasını sağlamaya çalışmışlardır.
Bazı Terimler
• Seed: İngilizcede tohum anlamına gelen kelime, Torrent dünyasında kaynak anlamına gelir. Dosyanın tümüne sahip ve paylaşımda bulunduran kişilere seeder denir.
• Leech: İngilizcede "sülük" anlamına gelen kelime, Torrent dünyasında Sömürücü ya da Dosyayı çekenlere denir. Dosyayı çeken kişiler aynı zamanda Dosyanın kısmi bir bölümüne sahip olduklarından Leecher diye anılırlar. Bir diğer anlamda ise Dosyayı paylaşmayı sevmeyen Dosyanın Paylaşılmasına engel olan kişilere Leecher denilir.
• Peer: Seed ve Leech in toplamına verilen isimdir.
• ReSeed: Daha önce indirilmiş bir Torrent ile çekilen dosyaların bir süre sonra tekrar Seed etme işlemine verilen isimdir. Bu işlem Hash kontrolü gerektirir. Torrent ile çekilen dosyaların en ufak bir değişikliğe bile uğramamış olmaları gerekmektedir.
• Hash: Torrent dünyasında ingilizcedeki anlamından tamamen farklı kullanılır. (bkz. Hash) Aktarımı tamamlanan dosyanın sağlaması alınarak orijinal dosyanın sağlaması ile kontrol edilir. Bu ayrıca torrent dosyasına özel olduğu için onu benzersiz (unique) kılar.
• Tracker: Torrentin bağlandığı basit bir sunucudur. Torrenti çeken Peerler Trackere dosya hakkında bilgi gönderirler, Diğer Peerler ise Trackere bağlanarak kimde hangi dosyanın hangi parçalarının olduğunu öğrenirler. Tracker üzerinden kesinlikle dosya transferi gerçekleşmez sadece Kaynak paylaşılır. Kim nekadar dosya çekti ve ne kadar yükledi gibi İstatislik bilgilerinide barındırabilir.
• DHT: Distributed Hash Table Peerler arası Kaynak paylaşımı diye özetleyebileceğimiz bir özelliktir. Trackerden bağımsız kaynak bulma işini üstlenir. Private (özel) Trackerlarda kullanılmaması gerekmektedir.
• Download: Torrent sistemi aracılığı ile diğer kullanıcılardan Dosya indirme işlemine verilen isim.
• Upload: Torrent sistemi aracılığı ile diğer kullanıcılara Dosya gönderme işlemine verilen isim.
• Ratio: Bir Torrentin (aslında torrent ten çekilen dosyaların) Upload işleminin Download işlemine oranıdır. Bu özellik Private (özel) Trackerlarde özellikle önemlidir. Sağlıklı paylaşımı ve Hit&run olayını ortadan kaldırmak ve dosyaların daha yüksek hızlarda sunulmasını sağlamak için kullanılan bir özelliğe verilen isimdir. Genel olarak Torrent dünyasında paylaşımcıyım diyebilmek için 0,5 Ratioyu yakalamanız gerekmektedir, Yani 10 Mb Download'a 5 Mb Upload yapmanız gerekmektedir. Public (genel) Trackerlarde ise tamamen Torrent ruhuna ve kullanıcının insafıyla alakalı bir yaptırımdır.
• Hit&run: Türkçe anlamı Vur ve Kaç olan kelime, benzer bir anlamda Torrent Dünyasında da kullanılmaktadır. Dosyayı çekip hemen paylaşımdan kaldırma işlemine ve kaldırana verilen isimdir. Torrent dünyasında kesinlikle sevilmezler. Ve istenmeyen bir olaydır
NOT: Torrent Nedir? kısmı temel bir bilgilendirme olduğundan yazıyı wikipedia'dan kopyalamış bulunmaktayım.İlgili yazıya şuradan ulaşabilirsiniz:
BitTorrent Wikipedia